چرا گردشگری انبوه منسوخ شده است؟ - تور بالی اندونزی

توریستی در سالهای گذشته راهی نسبتا ساده برای جذب درآمدهای ارزی کشورها محسوب می شد. البته حضور انبوه توریستان معایب زیادی نیز برای آنها به ارمغان آورد. هنگامی که مقدار بازدیدنمایندگان یک مقصد توریستی بیشتر از ظرفیت محیط زیست آن باشد، آثار منفی توریستی غیرمسئولانه نمایان می گردد. اگر توریستی به همان شیوه سنتی لجام گسیخته در جریان باشد، تهدیدهای بالقوه بسیاری در دنیا محیط زیست را هدف می گیرند.

فرسایش خاک، آلودگی فزاینده، دفع زباله در دریا، نابودی زیستگاه های طبیعی، فشار فزاینده بر روی گونه های جانوری در معرض خطر، افزایش آسیب پذیری جنگل ها در مقابل آتش سوزی تنها بخشی از آسیب هاست. بخشی دیگر این آسیب ها شامل تعارضات فرهنگی به وجود آمده با جمعیت محلی است.

امروزه بسیاری کشورها به سبب مشاهده بعضی آثار در مقاصد پر توریستی چون نپال، توریستی سنتی را مخرب ارزیابی کردند. از این رو بسیاری دولت ها به این نتیجه رسیده اند که فقدان برنامه ریزی دقیق و صحیح توریستی می تواند، سبب ازبین رفتن این صنعت گردد. بسیاری کشورهای دنیا مباحث زیست محیطی را در خط مشی خود مورد توجه قرار داده و به وسیله اقدامات مناسب و روابط صحیح سیاسی، زمینه تحقق اهداف توریستی را فراهم می نمایند.

توسعه پایدار امروزه در حوزه سیاستگذاری، اهمیت بسیار یافته است. انتشار گزارشی در سال 1987 دولت ها را از بحران های زیست محیطی، مطلع کرد. سازمان هایی چون بانک دنیای و بانک توسعه آمریکا به تغییر رویکرد سیاستگذاری های خود پرداخته و بودجه بیشتری را به پروژه های مبتنی بر حفاظت اختصاص دادند و تمام افراد و بخش ها که در سطوح گوناگون سیستم توسعه قرار داشتند، به ترویج توریستی به عنوان صنعتی پایدار اقدام کردند.

ناصر رضایی، رئیس پژوهشکده توریستی پژوهشگاه میراث فرهنگی و توریستی گفت: در تمام شکل های توریستی باید به ظرفیت مقصد، برای پذیرش توریست توجه جدی داشت، زیرا در صورت حضور انبوه جمعیت اکوسیستم دچار آسیب می گردد.

وی با بیان اینکه کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از توریستی انبوه سیاست های زیادی را تدوین کردند و به صورت جدی در حال انجام کردن این سیاست ها هستند، گفت: حضور جمعیت زیاد در مقاصد توریستی قابل قبول نیست.

رضایی گفت: حضور انبوه توریست به جز این که اکوسیستم آن منطقه را تخریب می نماید، موجب بروز تضادهای فرهنگی با فرهنگ محلی نیز می گردد؛ اگر تعداد توریست محدود باشد امکان این تضادها کمتر است اما اگر انبوهی از توریستان وارد منطقه ها محلی شوند انتقال رفتارهای نامناسب بیشتر می گردد.

وی با اشاره به ضرورت توریستی محدود گفت: به عنوان مثال علاقمندان برای ورود به پارک ها و سایت های طبیعی باید از مدت ها قبل رزرو نمایند و موظف به رعایت تمام قوانین پارک شوند. با این شیوه از حضور انبوه و توریست غیرمسئول گرفته می گردد. بعلاوه ورود به موزه ها بین المللی و بزرگ نیز با محدودیت تعداد افراد روبرو است.

رئیس پژوهشکده توریستی اضافه نمود: البته جلوگیری از توریستی انبوه نباید مختص طبیعت گردی باشد و حتی در توریستی زیارتی و تاریخی نیز باید به آن توجه کرد.

وی با اشاره به اینکه تا وقتی توریستی اولویت در ایران قرار نگیرد نمی توان از توریستی انبوه جلوگیری کرد، گفت: سازوکارهای جلوگیری از این شکل از توریستی تعیین است و نتایج آن در دیگر کشورها دیده می َگردد؛ یعنی نیازی نیست خودمان اقدام به تدوین این سیاست ها کنیم. می توانیم از برنامه های کشورهای پیروز در این حوزه بهره ببریم. فقط ضروری است توریستی در اولویت سیاست های کشور قرار بگیرد.